Veganistische bechamelsaus

Bechamelsaus, die romige, witte saus die de basis vormt voor zoveel heerlijke gerechten. Denk aan een dampende lasagne, een gegratineerde bloemkoolschotel of zelfgemaakte kroketten. Traditioneel gemaakt met boter, bloem en melk, lijkt het misschien een uitdaging om een overtuigende veganistische versie te maken. Maar niets is minder waar. Het bereiden van een fluweelzachte, smaakvolle vegan bechamelsaus is verrassend eenvoudig en opent een wereld aan culinaire mogelijkheden voor iedereen die plantaardig eet of lactose wil vermijden. Duik mee in de wereld van deze veelzijdige saus en ontdek hoe je zelf, stap voor stap, een perfecte vegan bechamel op tafel tovert.

Waarom kiezen voor een veganistische bechamelsaus?

De keuze voor een plantaardige levensstijl kent vele motivaties. Misschien eet je veganistisch vanuit ethische overwegingen voor dierenwelzijn, of vanwege de positieve impact op het milieu. Het kan ook zijn dat je gezondheid een rol speelt; een plantaardig dieet brengt vaak voordelen met zich mee. Daarnaast zijn er steeds meer mensen met een lactose-intolerantie of koemelkallergie. Voor al deze redenen biedt een vegan bechamelsaus uitkomst. Je hoeft die heerlijke, romige gerechten niet te missen. Met een paar slimme aanpassingen creëer je een saus die qua smaak en textuur nauwelijks onderdoet voor het origineel, maar dan volledig vrij van dierlijke producten. Het is een prachtige manier om klassieke comfort food recepten toegankelijk te maken voor iedereen. Ben je op zoek naar meer inspiratie voor vegan gerechten? Kijk dan eens naar deze vegan bladerdeeg recepten.

De basis: wat heb je nodig?

Het geheim van een goede bechamelsaus, veganistisch of niet, zit in de ‘roux’. Dit is een mengsel van vet en bloem dat kort gegaard wordt en als basis dient om de vloeistof (in dit geval plantaardige melk) te binden tot een gladde saus. Voor meer inspiratie, bekijk hier heerlijke en makkelijke veganistische recepten. Laten we de essentiële onderdelen voor jouw vegan bechamel eens bekijken.

Het vet: plantaardige opties

Traditioneel wordt boter gebruikt voor de roux. Gelukkig zijn er uitstekende plantaardige alternatieven die een vergelijkbaar resultaat geven:

• Plantaardige margarine of vegan boter: Dit komt qua smaak en smeltgedrag het dichtst in de buurt van roomboter. Kies een variant die je lekker vindt. Veel supermarkten bieden diverse opties.
• Kokosolie: Ontgeurde (neutrale) kokosolie werkt prima als je geen kokossmaak wenst. Gewone kokosolie geeft een subtiele zoetheid die in sommige gerechten juist lekker is, maar minder traditioneel smaakt.
• Olijfolie of andere plantaardige oliën: Je gebruikt ook olijfolie (liefst een milde variant) of zonnebloemolie. Houd er rekening mee dat deze oliën een specifiekere smaak hebben dan boter of margarine. Voor de meest neutrale, klassieke bechamelsmaak is vegan boter of margarine vaak de beste keus.

De bloem: de vertrouwde basis

Gewone tarwebloem (patentbloem) werkt perfect voor een vegan bechamelsaus, net als in het traditionele recept. Het zorgt voor de binding en geeft de saus zijn kenmerkende dikte. Heb je een glutenallergie? Geen probleem. Je maakt ook een glutenvrije bechamelsaus. Gebruik dan een glutenvrije bloemmix of maizena (cornstarch). Houd er rekening mee dat maizena een iets andere, soms wat glanzendere textuur geeft en je de verhoudingen mogelijk iets moet aanpassen.

VIDEO: Veganistische Bechamel (Witte Saus)

De plantaardige melk: een wereld aan keuzes

Hier ligt misschien wel de grootste variatie en de sleutel tot jouw perfecte vegan bechamelsaus. Er zijn talloze plantaardige melksoorten beschikbaar, elk met een eigen karakter:

• Sojamelk: Een populaire keuze. Kies absoluut de ongezoete variant. Sojamelk is vrij neutraal van smaak en geeft een mooie, romige textuur. Het bindt over het algemeen goed.
• Havermelk: Nog zo’n favoriet. Ongezoete havermelk is vaak licht zoetig van nature, wat lekker is in veel gerechten. Het is doorgaans erg romig en stabiel tijdens het verwarmen. Een goede allrounder.
• Amandelmelk: Ongezoete amandelmelk is ook een optie. Het is wat dunner dan soja- of havermelk en heeft een subtiele notige smaak. Zorg dat je goed klopt om een mooie binding te krijgen.
• Cashewmelk: Zelfgemaakte of gekochte cashewmelk is vaak erg romig en neutraal. Een luxe keuze die een heel zachte saus oplevert.
• Rijstmelk: Dit is meestal de dunste en meest waterige optie, met een vrij neutrale smaak. Je hebt mogelijk iets meer bloem nodig of moet de saus langer laten inkoken voor de gewenste dikte.

Belangrijk: Gebruik altijd de ongezoete variant van de plantaardige melk, tenzij je bewust een zoete toets aan je saus wilt geven (wat ongebruikelijk is voor bechamel). Proef verschillende soorten om te ontdekken welke jij het lekkerst vindt en het beste resultaat geeft in jouw keuken.

Smaakmakers: de finishing touch

Een bechamelsaus heeft niet veel nodig, maar de juiste smaakmakers zijn cruciaal:

• Zout: Onmisbaar om de smaken naar boven te halen. Proef en voeg naar smaak toe.
• Peper: Witte peper is traditioneel voor een witte saus, maar zwarte peper kan natuurlijk ook. Versgemalen heeft de voorkeur.
• Nootmuskaat: Dit is de klassieke smaakmaker voor bechamel. Een snufje versgeraspte nootmuskaat maakt een wereld van verschil. Wees voorzichtig, de smaak is krachtig.
• Optioneel: Edelgistvlokken (nutritional yeast): Voor een subtiele kaasachtige, umami smaak. Voeg een eetlepel of twee toe aan het einde van de kooktijd. Perfect als je een basis voor vegan kaassaus zoekt.
• Optioneel: Uienpoeder of knoflookpoeder: Een klein beetje geeft extra diepte aan de smaak.

Een eenvoudig recept voor jouw perfecte vegan bechamelsaus

Klaar om zelf aan de slag te gaan? Dit basisrecept is een prima startpunt. Je past de dikte en smaak eenvoudig aan naar jouw wensen.

Informatieve bronnen

Leer meer over Veganistische bechamelsaus door deze selectie van links te verkennen.

• Vegan bechamelsaus recept – Allerhande | Albert Heijn

Ingrediënten

• 50 gram plantaardige margarine of vegan boter
• 50 gram tarwebloem
• 500 ml ongezoete plantaardige melk (bijvoorbeeld soja- of havermelk), op kamertemperatuur of licht verwarmd
• Zout naar smaak
• Versgemalen peper (wit of zwart) naar smaak
• Snufje versgeraspte nootmuskaat
• Optioneel: 1-2 eetlepels edelgistvlokken

Bereidingswijze

1. Smelt het vet: Doe de plantaardige margarine of boter in een steelpan met een dikke bodem en smelt het op laag tot middelhoog vuur. Zorg dat het niet bruin wordt.
2. Maak de roux: Voeg de bloem in één keer toe aan het gesmolten vet. Roer direct goed door met een garde tot een gladde pasta ontstaat (de roux). Laat dit mengsel ongeveer 1-2 minuten zachtjes garen terwijl je blijft roeren. Dit kookt de bloemsmaak weg. De roux mag niet verkleuren.
3. Voeg de melk toe: Haal de pan even van het vuur (of zet het vuur heel laag). Giet een klein scheutje van de plantaardige melk bij de roux. Klop krachtig met de garde tot de melk volledig is opgenomen en er een dikke, gladde pasta ontstaat.
4. Schenk de rest van de melk erbij: Voeg nu geleidelijk de rest van de melk toe, terwijl je continu blijft kloppen met de garde. Zorg dat er geen klontjes ontstaan. Als je alle melk hebt toegevoegd, zet je de pan terug op middelhoog vuur.
5. Breng aan de kook en laat indikken: Breng de saus al roerend aan de kook. Zodra het kookt, zet je het vuur lager en laat je de saus zachtjes pruttelen tot hij de gewenste dikte heeft bereikt (meestal 5-10 minuten). Blijf regelmatig roeren, vooral over de bodem van de pan, om aanbranden te voorkomen. De saus dikt nog iets na bij het afkoelen.
6. Breng op smaak: Haal de pan van het vuur. Breng de vegan bechamelsaus op smaak met zout, peper en een snufje nootmuskaat. Roer eventueel de edelgistvlokken erdoor als je die gebruikt. Proef en pas de smaakmakers eventueel aan.

Tips voor een gegarandeerd succes

Een perfect gladde en smaakvolle vegan bechamelsaus maken is niet moeilijk, zeker niet met deze tips:

• Klontjes voorkomen: De sleutel is constant en goed kloppen met een garde, vooral bij het toevoegen van de melk aan de roux. Door de melk geleidelijk toe te voegen en steeds goed te mengen voordat je meer toevoegt, verklein je de kans op klontjes aanzienlijk. Werken met melk op kamertemperatuur of licht verwarmde melk helpt ook. Toch klontjes? Giet de saus door een fijne zeef.
• De juiste dikte: Is je saus te dik? Voeg een klein scheutje extra plantaardige melk toe en roer goed door tot de gewenste dikte is bereikt. Is de saus te dun? Laat hem wat langer zachtjes pruttelen om verder in te dikken. Of maak een klein papje van een theelepel bloem en een eetlepel koud water of melk, voeg dit al roerend toe aan de saus en laat het even meekoken.
• Smaak perfectioneren: Proeven, proeven, proeven! Voeg zout, peper en nootmuskaat beetje bij beetje toe tot de smaak precies goed is. Edelgistvlokken voegen echt diepte en een hartige smaak toe, probeer het eens.
• Welke plantaardige melk werkt het best? Hoewel veel soorten werken, geven ongezoete soja- en havermelk vaak het meest romige en stabiele resultaat met een neutrale smaak. Experimenteer en vind jouw favoriet.

Variaties op het klassieke recept

De basis vegan bechamelsaus is heerlijk op zichzelf, maar ook een fantastisch startpunt voor andere sauzen:

• Vegan kaassaus (Mornay): Roer na het op smaak brengen een flinke hoeveelheid edelgistvlokken (naar smaak, begin met 2-3 eetlepels) en eventueel wat gesmolten vegan kaas door de warme bechamelsaus. Heerlijk over pasta (mac ‘n’ cheese!) of nacho’s.
• Kruidensaus: Voeg fijngehakte verse kruiden zoals peterselie, bieslook of dille toe aan de afgewerkte saus. Perfect bij groentegerechten of vegan ‘vis’.
• Mosterdsaus: Roer een lepel (Dijon)mosterd door de bechamelsaus voor een pittige variant. Lekker bij bijvoorbeeld bloemkool of prei.
• Champignonsaus: Bak plakjes champignons in een aparte pan gaar. Roer ze op het laatst door de bechamelsaus. Gebruik eventueel ook het bakvocht voor extra smaak.

Waar gebruik je deze heerlijke saus voor?

De mogelijkheden met jouw zelfgemaakte vegan bechamelsaus zijn eindeloos. Hier zijn enkele ideeën om je te inspireren:

• Lasagne: Onmisbaar voor de laagjes en de gegratineerde bovenkant van een vegan lasagne bolognese.
• Moussaka: De traditionele Griekse ovenschotel krijgt een heerlijke romige topping met deze saus.
• Gegratineerde groenten: Denk aan bloemkoolgratin, witlof met ‘ham’ en ‘kaas’ uit de oven, of een aardappelgratin.
• Pasta: Gebruik het als basis voor een romige pastasaus, eventueel met toegevoegde groenten of vegan spekjes.
• Croquettes of bitterballen: De bechamelsaus dient als dikke, romige basis voor de vulling. Laat de saus dan extra goed indikken.
• Hartige pannenkoeken of crêpes: Vul ze met bijvoorbeeld spinazie en champignons en overgiet met de warme bechamelsaus.
• Vol-au-vent: Maak een veganistische versie van dit klassieke gerecht met een vulling op basis van bechamelsaus, champignons en eventueel vegan kipstukjes.

Vegan bechamelsaus bewaren

Heb je saus over? Geen probleem. Je bewaart vegan bechamelsaus prima.

• Koelkast: Laat de saus volledig afkoelen. Giet hem in een luchtdicht bakje. Om velvorming te voorkomen, leg je een stukje plasticfolie direct op het oppervlak van de saus voordat je het deksel sluit. Zo blijft de saus ongeveer 3 tot 4 dagen goed in de koelkast.
• Opwarmen: Verwarm de saus zachtjes in een steelpan op laag vuur. Klop regelmatig met een garde. De saus is waarschijnlijk wat dikker geworden door het afkoelen. Voeg indien nodig een scheutje plantaardige melk toe om de gewenste consistentie te krijgen.
• Invriezen: Invriezen kan, maar de textuur kan na het ontdooien soms iets veranderen (korrelig of waterig worden). Ontdooi de saus in de koelkast en warm hem al kloppend zachtjes op. Mogelijk moet je hem even goed doorkloppen of zelfs kort met een staafmixer bewerken om hem weer glad te krijgen. Voor het beste resultaat gebruik je de saus liever vers of bewaar je hem in de koelkast.

Veelgestelde vragen over veganistische bechamelsaus

Kan ik elke plantaardige melk gebruiken?

Ja, in principe wel, maar het resultaat verschilt. Ongezoete, neutrale varianten zoals sojamelk, havermelk of amandelmelk werken meestal het best voor een klassieke smaak en goede binding. Kokosmelk geeft een duidelijke kokossmaak en rijstmelk is wat dunner. Probeer vooral ongezoete versies.

Mijn saus heeft klontjes, wat nu?

Blijf eerst krachtig kloppen met een garde terwijl de saus warm is. Vaak lossen kleine klontjes dan op. Helpt dit niet voldoende? Giet de saus dan door een fijne zeef om de klontjes te verwijderen en een glad resultaat te krijgen.

Hoe maak ik de saus dikker of dunner?

Voor een dikkere saus laat je hem simpelweg langer zachtjes pruttelen op laag vuur, terwijl je blijft roeren. Hij dikt dan verder in. Voor een dunnere saus voeg je, van het vuur af, beetje bij beetje extra plantaardige melk toe en klop je goed door tot de gewenste dikte is bereikt.

Kan ik olijfolie gebruiken in plaats van vegan boter?

Ja, dat kan. Houd er wel rekening mee dat olijfolie (vooral extra vierge) een duidelijkere smaak geeft aan de saus dan vegan boter of margarine. Gebruik bij voorkeur een milde olijfolie of een andere neutrale olie zoals zonnebloemolie als je geen boter/margarine wilt gebruiken.

Hoe lang blijft de saus goed in de koelkast?

Afgekoeld en bewaard in een luchtdichte container (eventueel met plasticfolie direct op het oppervlak) blijft vegan bechamelsaus ongeveer 3 tot 4 dagen goed in de koelkast.