Veganistische boerenkoolstamppot

De dagen worden korter, de wind waait guur om het huis. Wat is er dan fijner dan thuiskomen en genieten van een dampend bord vol comfort? Boerenkoolstamppot is zo’n typisch Nederlands gerecht dat warmte en gezelligheid brengt. Misschien denk je bij stamppot direct aan rookworst en spekjes. Maar wist je dat je een minstens zo lekkere, hartverwarmende versie maakt zonder dierlijke producten? Ontdek de rijke smaken van een veganistische boerenkoolstamppot. Een gerecht dat verrassend eenvoudig te maken is en je smaakpapillen zeker verwent.

De magie van stamppot, maar dan plantaardig

Stamppot zit diep geworteld in de Nederlandse eetcultuur. Het is een gerecht van eenvoud, van pure smaken. Aardappelen en groenten, samen gestampt tot een smeuïg geheel. De traditionele versie bevat vaak boter, melk en vlees. Maar de basis – aardappelen en boerenkool – is van zichzelf al plantaardig. De stap naar een volledig veganistische boerenkoolstamppot is kleiner dan je misschien denkt. Het geheim zit in slimme vervangers en het optimaal benutten van de smaken die de natuur biedt.

Waarom zou je kiezen voor een veganistische variant? Misschien eet je volledig plantaardig, wil je minder dierlijke producten eten, of ben je gewoon nieuwsgierig. Wat jouw reden ook is, deze versie laat zien dat je niets hoeft in te leveren op smaak of textuur. Sterker nog, je ontdekt misschien wel nieuwe smaakcombinaties die je verrassen.

De basis: aardappelen en boerenkool

Alles begint met de juiste ingrediënten. Voor een goede stamppot zijn kruimige aardappelen onmisbaar. Denk aan rassen zoals Eigenheimer, Irene of Doré. Deze aardappelen vallen tijdens het koken mooi uit elkaar en zorgen voor die heerlijke, zachte textuur als je ze stampt.

• Kies aardappelen van goede kwaliteit. Liefst biologisch.
• Schil de aardappelen en snijd ze in gelijke stukken. Zo garen ze gelijkmatig.
• Was de stukken aardappel even kort onder koud water.

Dan de ster van het gerecht: boerenkool. Deze wintergroente zit boordevol smaak en voedingsstoffen. Je vindt boerenkool op verschillende manieren in de winkel:

• Verse boerenkool aan de stronk: Dit vraagt iets meer werk. Je moet de bladeren van de harde nerven rissen en de kool goed wassen en fijnsnijden. De smaak is vaak wel intenser.
• Gesneden verse boerenkool: Handig en snel. Vaak al gewassen, maar een extra spoelbeurt kan geen kwaad.
• Boerenkool uit de diepvries: Een prima alternatief, zeker buiten het seizoen. Let op: diepvriesboerenkool slinkt minder tijdens het koken. Pas de hoeveelheid eventueel aan.

Voor de lekkerste smaak kook je de boerenkool samen met de aardappelen. Leg de boerenkool bovenop de aardappelen in de pan. Voeg water toe tot de aardappelen net onderstaan. Zo stoomt de boerenkool gaar boven de aardappelen en blijven smaak en voedingsstoffen beter behouden.

Smeuïgheid zonder dierlijke producten

Traditioneel zorgen boter en melk voor de smeuïgheid van de stamppot. Gelukkig zijn er uitstekende plantaardige alternatieven:

• Plantaardige margarine of olie: Gebruik een goede kwaliteit plantaardige margarine voor die romige, boterachtige smaak. Olijfolie (extra vierge) kan ook, het geeft een iets andere, fruitigere smaak.
• Plantaardige melk: Ongezoete sojamelk, havermelk of amandelmelk werken perfect. Ze maken de stamppot lekker smeuïg zonder een overheersende smaak. Warm de melk eventueel een beetje op voordat je deze toevoegt, net als de margarine. Dan koelt je stamppot minder snel af.

Begin met een kleine hoeveelheid margarine en melk en voeg meer toe tot je de gewenste smeuïgheid bereikt. Stamp de aardappelen en boerenkool eerst grof, voeg dan de verwarmde melk en margarine toe en stamp verder tot een mooi geheel. Houd je van een grovere stamppot? Stamp dan wat korter.

Smaakmakers: meer dan zout en peper

Een goede veganistische boerenkoolstamppot heeft diepte nodig. Naast zout en versgemalen zwarte peper zijn er meer smaakmakers die wonderen doen:

• Mosterd: Een flinke lepel (grove) mosterd geeft de stamppot pit en een heerlijk aroma. Probeer verschillende soorten mosterd voor variatie.
• Nootmuskaat: Versgeraspte nootmuskaat is een klassieke smaakmaker bij boerenkool. Het geeft een warme, kruidige toets. Wees niet te zuinig!
• Ui en knoflook: Fruit een gesnipperd uitje en eventueel een teentje knoflook in wat olie tot ze zacht en glazig zijn. Meng dit door de stamppot voor een extra hartige smaaklaag.
• Edelgistvlokken: Deze vlokken hebben een hartige, kaasachtige smaak. Een paar eetlepels door de stamppot geven een verrassende umami-boost.
• Azijn: Een klein scheutje (natuur)azijn aan het einde haalt de smaken op en zorgt voor een frisse tegenhanger.

De ‘rookworst’ en ‘spekjes’ opnieuw uitgevonden

Voor veel mensen is stamppot onlosmakelijk verbonden met rookworst of spekjes. Ook daar zijn fantastische plantaardige oplossingen voor, die zorgen voor die hartige, rokerige smaak en een lekkere bite.

Veganistische rookworst

De supermarkten liggen tegenwoordig vol met smakelijke veganistische worsten. Er zijn varianten op basis van soja, seitan of groenten. Veel van deze worsten hebben een authentieke rooksmaak. Bereid ze volgens de aanwijzingen op de verpakking. Vaak is even bakken of wellen voldoende.

VIDEO: Dutch Vegan kale stew- Boerenkool stamppot(4 ingredients) – Time warp cooking at the parents in law

Plantaardige spekjes

Zelfgemaakte ‘spekjes’ geven jouw stamppot een persoonlijke touch: Probeer bijvoorbeeld eens een heerlijke, eenvoudige vegan stamppot.

• Gerookte tofu of tempeh: Snijd een blok gerookte tofu of tempeh in kleine blokjes. Bak ze krokant in een beetje olie met wat sojasaus, gerookt paprikapoeder en eventueel een drupje ahornsiroop voor een zoetje.
• Paddenstoelen: Shiitake of oesterzwammen lenen zich hier goed voor. Scheur of snijd ze in stukjes en bak ze krokant met dezelfde smaakmakers als de tofu/tempeh.
• Zongedroogde tomaten: Fijngesneden zongedroogde tomaten (op olie) geven ook een intense, hartige smaak en een interessante textuur.
• Kant-en-klare vegan spekjes: Ook deze vind je steeds vaker in het koelschap. Even opbakken en klaar.

Recept: Jouw heerlijke vegan boerenkoolstamppot

Hier is een basisrecept dat je naar eigen smaak aanpast. Dit recept is voor ongeveer 4 personen.

Onmisbare bronnen

Begrijp Veganistische boerenkoolstamppot beter door deze verzameling van artikelen.

• Veganistische boerenkoolstamppot – Wat Schaft de Podcast %
• Boerenkoolstamppot met knapperige oesterzwammen …

Ingrediënten:

• 1,5 kg kruimige aardappelen
• 500 gram verse, gesneden boerenkool (of ca. 300-400 gram diepvries)
• 1 grote ui, gesnipperd
• 2 teentjes knoflook, fijngehakt (optioneel)
• Ca. 100-150 ml ongezoete plantaardige melk (bijv. haver of soja)
• 2-3 eetlepels plantaardige margarine
• 1-2 eetlepels (grove) mosterd
• Versgeraspte nootmuskaat naar smaak
• Zout en versgemalen zwarte peper naar smaak
• Olijfolie of andere plantaardige olie om in te bakken
• Jouw keuze voor vegan ‘spekjes’ of ‘rookworst’ (zie tips hierboven)
• Optioneel: scheutje azijn, edelgistvlokken

Bereiding:

1. Voorbereiden: Schil de aardappelen, snijd ze in gelijke stukken en was ze. Snipper de ui en hak de knoflook (indien gebruikt). Bereid je vegan ‘spekjes’ of ‘rookworst’ voor zoals hierboven beschreven of volg de verpakking. Bak bijvoorbeeld de tofu- of tempehblokjes krokant. Houd ze apart.
2. Koken: Doe de aardappelstukken in een grote pan. Leg de boerenkool erbovenop. Voeg water toe tot de aardappelen net onder staan en voeg een snuf zout toe. Breng aan de kook en laat ongeveer 20-25 minuten koken met het deksel op de pan, tot de aardappelen gaar zijn. Prik erin om te testen.
3. Ui fruiten: Verhit ondertussen een beetje olie in een koekenpan en fruit de gesnipperde ui (en eventueel knoflook) op laag vuur tot deze zacht en glazig is.
4. Afmaken: Giet de aardappelen en boerenkool af. Vang eventueel wat kookvocht op. Doe de aardappelen en boerenkool terug in de pan.
5. Stampen: Stamp de aardappelen en boerenkool grof met een pureestamper. Verwarm de plantaardige melk en margarine licht (niet koken). Voeg de verwarmde melk, margarine, gefruite ui, mosterd, nootmuskaat, zout en peper toe. Stamp alles goed door elkaar tot de gewenste smeuïgheid is bereikt. Voeg eventueel wat van het opgevangen kookvocht of extra melk toe als de stamppot te droog is. Proef en breng verder op smaak met zout, peper, nootmuskaat, eventueel een scheutje azijn of edelgistvlokken.
6. Serveren: Schep de veganistische boerenkoolstamppot op de borden. Maak een kuiltje in het midden voor jus (zie tips hieronder). Garneer royaal met de krokant gebakken vegan ‘spekjes’ of serveer met de veganistische rookworst.

Tips voor de lekkerste stamppot

• Maak een lekkere vegan jus: Een goede jus maakt de stamppot compleet. Bak wat extra ui en knoflook, voeg paddenstoelen of een lepel tomatenpuree toe. Blus af met groentebouillon en laat even inkoken. Bind eventueel met wat maizena of bloem. Breng op smaak met ketjap, mosterd of sojasaus.
• Varieer met groenten: Voeg eens wat stukjes zoete aardappel, pastinaak of wortel toe aan de aardappelen voor een andere smaak en kleur.
• Extra toppings: Geef je stamppot extra textuur en smaak met toppings zoals:
  • Geroosterde zonnebloem- of pompoenpitten
  • Gebakken uitjes (check of ze vegan zijn)
  • Gehakte walnoten of pecannoten
  • Verse kruiden zoals peterselie
• Restjes: Stamppot is de volgende dag vaak nog lekkerder! Bewaar restjes afgedekt in de koelkast. Warm op in een pan met een klein scheutje water of plantaardige melk, of bak het op in een koekenpan voor een krokant korstje.

Een heerlijke, dampende kom veganistische boerenkoolstamppot is pure verwennerij. Het bewijst dat traditionele gerechten perfect passen in een moderne, plantaardige keuken. Het is eenvoudig, voedzaam en bovenal ontzettend smaakvol. Dus duik de keuken in, stamp erop los en geniet van dit oer-Hollandse gerecht in een nieuw, vriendelijk jasje. Eet smakelijk!

Veelgestelde vragen over veganistische boerenkoolstamppot

Welke aardappelen zijn het beste voor stamppot?

Kruimige aardappelen werken het best. Denk aan rassen zoals Eigenheimer, Doré, Irene of Bintje (hoewel Bintje iets minder kruimig is dan de anderen). Ze vallen mooi uit elkaar bij het koken en stampen makkelijk tot een smeuïg geheel.

Kan ik vegan boerenkoolstamppot invriezen?

Ja, dat kan. Laat de stamppot volledig afkoelen en verpak hem luchtdicht. Je kunt hem tot 3 maanden bewaren in de vriezer. Houd er rekening mee dat de textuur na het ontdooien iets wateriger kan zijn. Warm de stamppot langzaam op in een pan en voeg eventueel wat extra plantaardige melk of margarine toe om de smeuïgheid te herstellen. Vegan ‘spekjes’ of worst kun je beter vers toevoegen na het opwarmen.

Is veganistische boerenkoolstamppot moeilijk te maken?

Nee, helemaal niet! Het is een relatief eenvoudig gerecht. De meeste tijd zit in het schillen en snijden van de aardappelen en het koken. Het stampen en op smaak brengen gaat snel. Met dit recept en de tips maak je eenvoudig een heerlijke vegan stamppot.

Welke plantaardige melk is het beste voor stamppot?

Ongezoete varianten werken het best, omdat je geen zoete smaak aan je stamppot wilt toevoegen. Sojamelk, havermelk en amandelmelk (allen ongezoet) zijn populaire en goede keuzes. Ze hebben een neutrale smaak en zorgen voor een romige textuur.

Wat als ik geen vegan rookworst of spekjes wil gebruiken?

Dat is geen probleem. De stamppot is op zichzelf al erg lekker, zeker als je hem goed op smaak brengt met mosterd, nootmuskaat, ui en eventueel edelgistvlokken. Je kunt ook andere toppings gebruiken zoals geroosterde noten, pitten of krokant gebakken uitjes voor extra textuur en smaak.

Op zoek naar inspiratie voor je volgende maaltijd? Bekijk dan eens onze verzameling veganistische recepten voor heerlijke en makkelijke plantaardige gerechten.