Misschien vraag je je af: is alcohol altijd veganistisch? Het antwoord verrast je wellicht. Veel alcoholische dranken bevatten namelijk verborgen dierlijke ingrediënten. Ontdek hier hoe dat zit en hoe je zeker weet dat jouw drankje helemaal plantaardig is. Een helder glas wijn of een koel biertje lijkt puur natuur, gemaakt van druiven of granen. Toch is de realiteit vaak anders. Tijdens het productieproces sluipen er soms dierlijke hulpstoffen in. Dit gebeurt vaker dan je denkt. Gelukkig groeit het aanbod van veganistische alcohol snel. Steeds meer producenten kiezen voor plantaardige alternatieven. Dat maakt het voor jou makkelijker om bewust te genieten.
Waarom is niet alle alcohol vegan?
De basis van alcohol, zoals fruit voor wijn of granen voor bier en sterke drank, is natuurlijk plantaardig. Het probleem zit hem in de stappen daarna, vooral bij het klaren van de drank. Klaren betekent het helder maken van de vloeistof. Producenten willen een helder product zonder zwevende deeltjes. Hiervoor gebruiken ze soms klaringsmiddelen van dierlijke oorsprong.
Dierlijke producten in wijn
Wijn is een drank waar vaak dierlijke producten bij de productie komen kijken. Na de gisting bevat wijn vaak kleine, zwevende deeltjes. Denk aan gistcellen en minuscule stukjes druif. Om de wijn helder te krijgen, voegen wijnmakers klaringsmiddelen toe. Deze binden zich aan de deeltjes, maken ze zwaarder, waardoor ze naar de bodem zakken. Daarna filtert de wijnmaker deze eruit. Helaas blijven er vaak sporen achter. Veelgebruikte dierlijke klaringsmiddelen in wijn zijn:
- Isinglass (vislijm): Dit wordt gemaakt van de gedroogde zwemblazen van bepaalde vissen. Het is erg effectief in het binden van onzuiverheden.
- Gelatine: Dit eiwit is afkomstig van de botten, huiden en het bindweefsel van dieren zoals varkens en runderen.
- Caseïne (melkeiwit): Een eiwit dat uit melk wordt gehaald. Het wordt gebruikt om bepaalde ongewenste smaken of kleuren te verwijderen.
- Albumine (eiwit): Vaak afkomstig uit kippeneieren. Dit eiwit bindt zich ook goed aan tannines en andere deeltjes.
- Chitosan: Een stof gewonnen uit de schalen van schaaldieren zoals garnalen en krabben.
Wanneer een wijnmaker een van deze middelen gebruikt, is de wijn technisch gezien niet meer veganistisch, ook al worden de klaringsmiddelen grotendeels verwijderd.
VIDEO: Waarom ik alcohol als vegan koop #budgetvegan #veganisme #vegan #veganfood
Is bier altijd veganistisch?
Ook bij bier kunnen dierlijke producten een rol spelen. Net als bij wijn, gebruiken sommige brouwers klaringsmiddelen om het bier helder te maken. Isinglass is hierbij een veelgebruikte optie, vooral in traditioneel gebrouwen bieren in het Verenigd Koninkrijk. Gelukkig geldt in Duitsland vaak het Reinheitsgebot. Dit oude gebod schrijft voor dat bier alleen water, gerst, hop en gist mag bevatten. Bieren die volgens dit gebod zijn gebrouwen, zijn doorgaans veganistisch.
Let ook op andere mogelijke dierlijke ingrediënten in speciaalbieren:
- Lactose (melksuiker): Dit wordt toegevoegd aan Milk Stouts om ze een romige textuur en zoete smaak te geven. Lactose is afkomstig uit melk en dus niet vegan.
- Honing: Sommige bieren, zoals bepaalde Belgische ales of mede (honingwijn), bevatten honing voor de smaak of gisting. Honing is een bijenproduct en dus niet veganistisch.
Gelukkig kiezen steeds meer brouwerijen voor veganistische klaringsmethoden, zoals centrifugeren, filteren met plantaardige filters of het gebruik van Ierse mos (een soort zeewier).
Hoe zit het met sterke drank?
Over het algemeen is de kans groter dat sterke drank veganistisch is. Gedistilleerde dranken zoals wodka, gin, whisky, rum (zonder toevoegingen) en tequila zijn meestal vrij van dierlijke producten. Het distillatieproces zelf verwijdert onzuiverheden. Toch zijn er uitzonderingen waar je op moet letten:
- Cream Liqueurs: Dranken zoals Baileys bevatten room (melk) en zijn dus niet veganistisch. Er komen wel steeds meer plantaardige alternatieven op de markt, vaak op basis van amandel- of kokosmelk.
- Honing: Sommige whisky’s, likeuren of andere dranken bevatten honing voor de smaak (bijvoorbeeld Drambuie of sommige honingwhisky’s).
- Kleurstoffen: Soms wordt de kleurstof karmijn (E120) gebruikt om dranken een rode kleur te geven. Karmijn wordt gemaakt van geplette cochenilleluizen en is dus niet vegan. Dit komt vaker voor bij likeuren of aperitieven.
- Wijnfiltering: Als een sterke drank op wijnvaten heeft gerijpt (zoals sommige whisky’s of brandewijnen), en die wijn is geklaard met dierlijke middelen, dan ontstaat er een grijs gebied. Puristen vermijden dit soms liever.
Hoe herken je veganistische alcohol?
Het vinden van alcohol zonder dierlijke ingrediënten vraagt soms wat extra aandacht. Producenten zijn namelijk niet altijd verplicht om de gebruikte klaringsmiddelen op het etiket te vermelden. Gelukkig zijn er manieren om zekerheid te krijgen.
Kijk naar labels en keurmerken
De makkelijkste manier is te zoeken naar een officieel vegan keurmerk op de fles of het blik. Dit geeft je de zekerheid dat het product helemaal plantaardig is. Bekende keurmerken zijn:
- Het Europese V-Label (van de European Vegetarian Union)
- Het keurmerk van The Vegan Society
- Andere nationale of internationale vegan logo’s
Steeds meer merken, van grote brouwerijen tot kleine wijnhuizen, kiezen ervoor om hun veganistische producten te certificeren. Dit maakt het voor jou als consument een stuk eenvoudiger.
Essentiële links
Verken deze relevante bronnen om je kennis over Veganistische alcohol uit te breiden.
Gebruik online hulpmiddelen
Een onmisbare tool voor iedereen die op zoek is naar vegan alcohol is de website Barnivore.com. Dit is een enorme, door gebruikers bijgehouden database met informatie over tienduizenden alcoholische dranken van over de hele wereld. Je zoekt eenvoudig op merknaam of type drank (bier, wijn, sterke drank). De site geeft aan of een product ‘Vegan Friendly’, ‘Not Vegan Friendly’ of ‘Unknown’ is. De informatie is gebaseerd op communicatie met de producenten zelf. Het is een fantastische bron, maar houd er rekening mee dat productiemethoden kunnen veranderen. Een dubbele check is soms verstandig.
Vraag het na
Kom je er met het etiket en online zoeken niet uit? Aarzel dan niet om het na te vragen. Dat kan op verschillende manieren:
- Neem contact op met de producent: Stuur een e-mail of bericht via sociale media naar de wijnmaker, brouwerij of distilleerderij. Zij kunnen je precies vertellen welke methoden en ingrediënten ze gebruiken.
- Vraag advies in de winkel: Medewerkers van een gespecialiseerde slijterij of een goede supermarkt weten vaak meer over de producten die ze verkopen. Vraag specifiek naar veganistische opties.
- Informeer in de horeca: Vraag in een restaurant of bar of ze veganistische wijnen, bieren of andere dranken serveren. Goed personeel kan je hierover informeren of het voor je navragen.
De opkomst van vegan alcohol
De vraag naar veganistische producten groeit wereldwijd, en de alcoholindustrie speelt hierop in. Er zijn verschillende redenen waarom producenten kiezen voor veganistische productiemethoden:
- Groeiende vraag: Steeds meer consumenten kiezen voor een veganistische levensstijl, om ethische, milieu- of gezondheidsredenen.
- Allergieën en intoleranties: Mensen met een allergie voor melk, eieren of vis moeten producten vermijden die met caseïne, albumine of isinglass zijn geklaard.
- Technologische vooruitgang: Er zijn uitstekende plantaardige alternatieven voor dierlijke klaringsmiddelen beschikbaar. Denk aan bentoniet (een soort klei), actieve kool, erwtenproteïne of simpelweg verbeterde filtertechnieken en centrifugeren.
- Imago en transparantie: Producenten die open zijn over hun (veganistische) productiemethoden, bouwen vertrouwen op bij de consument.
Deze trend betekent dat het aanbod van duidelijk gelabelde veganistische alcohol steeds groter wordt. Je vindt nu makkelijker vegan wijn, bier en likeuren in de schappen.
Genieten van een plantaardig drankje
Met een beetje kennis en aandacht geniet je zonder zorgen van een heerlijk glas veganistische alcohol. Of je nu een wijnliefhebber bent, graag een speciaalbier drinkt of een voorkeur hebt voor cocktails, er zijn volop plantaardige keuzes.
Experimenteer en ontdek nieuwe merken en smaken. Veel ambachtelijke brouwerijen en moderne wijnhuizen zijn trots op hun veganistische werkwijze. Let bij het maken van cocktails niet alleen op de basisdrank, maar ook op de mixers, siropen en likeuren. Ook hier kunnen verborgen dierlijke ingrediënten in zitten (zoals karmijn in rode likeuren of honing in bepaalde siropen). Gelukkig zijn ook hier steeds meer vegan opties te vinden. Proost op bewust genieten!
Veelgestelde vragen over veganistische alcohol
Is alle biologische wijn ook veganistisch?
Nee, niet noodzakelijk. ‘Biologisch’ verwijst naar de teelt van de druiven (zonder synthetische pesticiden en kunstmest) en soms naar beperkingen in het gebruik van sulfiet. Het zegt niets over de gebruikte klaringsmiddelen. Een biologische wijn kan dus nog steeds geklaard zijn met dierlijke producten. Check altijd het etiket op een vegan keurmerk of zoek het na.
Zijn sterke dranken zoals wodka, gin en whisky meestal vegan?
Ja, pure gedistilleerde dranken zijn over het algemeen veganistisch. Het distillatieproces verwijdert de meeste onzuiverheden. Wees wel alert op toevoegingen na distillatie, zoals honing, room (in cream liqueurs) of bepaalde kleurstoffen zoals karmijn (E120).
Wat is Barnivore en hoe betrouwbaar is het?
Barnivore.com is een zeer uitgebreide online database waar je kunt controleren of alcoholische dranken veganistisch zijn. De informatie is gebaseerd op reacties van producenten en wordt door vrijwilligers bijgehouden. Het is een erg nuttig hulpmiddel, maar omdat productiemethoden kunnen veranderen, is het altijd goed om recente informatie te checken of bij twijfel de producent direct te benaderen.
Waarom gebruiken producenten überhaupt dierlijke klaringsmiddelen?
Deze middelen zijn traditioneel en vaak erg effectief en relatief goedkoop. Producenten zijn gewend aan deze methoden. Gelukkig winnen plantaardige alternatieven zoals bentoniet, actieve kool en moderne filtertechnieken steeds meer terrein naarmate de vraag naar vegan producten toeneemt.
